Fransızca ‘’regime’’ kelimesinin Türkçeye asimilesiyle ortaya çıkan rejim kelimesi TDK tarafından yönetme ve düzenleme biçimi olarak tanımlanmıştır. Türkiye Gümrük Mevzuatına göre yasak altında olmayan , ithalat ve ihracata tabi olacak olan malların gümrük süreçlerince gümrük tarafından onaylanmış kullanım ve işleme tabi tutulması gerekir. Bu doğrultuda ise Gümrük Rejimi ise bu ürünlere uygulanacak olan gümrük süreçlerinin sınıflandırılması olarak ifade edilmektedir. Konusuna ve iktisadi amacına göre işleme giren ürün ve malların daha kolay kontrollerinin yapılabilmesi için aşağıda belirtilen 8 gümrük rejiminden birisine tabi olması zorunluluktur.
• Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi
• Transit Rejimi
• Gümrük Antrepo Rejimi
• Dahilde İşleme Rejimi
• Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi
• Geçici İthalat Rejimi
• Hariçte İşleme Rejimi
• İhracat Rejimi
Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi: Türkiye gümrük bölgesi içerisine giren eşyanın mali yükümlülüklerinin karşılanmasının yanı sıra vergilerinin tahsil edilmesi, ticaret politikası önlemlerinin uygulanması ve ithali için diğer işlemlerin tamamlanması gibi bir dizi süreç yükümlülüklerinin yerine getirilmesidir. Dünyadaki birçok ülkede en temel uygulanan gümrük rejimlerinden olan serbest dolaşıma giriş rejimi eğer serbest dolaşımda olmayan bir mal için uygulanması halinde konuya tabi olan mal ve eşyalar serbest dolaşımda olan eşya statüsü kazanır.
Transit Rejimi: Serbest dolaşıma girmemiş dolayısıyla serbest dolaşım uygulamalarına maruz kalmamış eşya ile ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmamış malların Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi içerisinde ve gümrük gözetimi altında bir noktadan diğerine taşınması usulünce uygulanır. Bahsi bulunan malların Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi içerisinde iç gümrük idaresinden başka bir iç gümrük idaresine taşınması, Türkiye’den yabancı ülkeye, yabancı ülkeden Türkiye’ye ve yabancı bir ülkeden Türkiye’ye taşınmasını içerir.
Gümrük Antrepo Rejimi: Serbest dolaşıma girmemiş dolayısıyla serbest dolaşım uygulamalarına tabi tutulmamış malların ve ihraç edilmek kaydıyla malların yer aldığı gümrük antrepolarına alınması halinde ihracata ilişkin hükümlerden yararlanabilecek serbest dolaşımda bulunan eşyanın gümrük antrepolarında gönderilmesine ilişkin hükümlerin belirlenmesidir. Genel antrepolar ve özel antrepolar olmak üzere 6 türde incelenir.
Dahilde İşleme Rejimi(DİR): Türkiye’deki ihracatı teşvik etmek amacıyla ihracatın yapılacağı malın üretimi için gereken hammaddenin ithal edilmesi gerektiği durumlarda ve ithali gümrük vergisine bağlı ara mal ve girdilerde gümrük muafiyeti getiren bir sistemdir. Bu sistemde Gümrük Mevzuatında belirtildiği gibi elde edilen ürünlerin ihraç edilmesi esastır ve ihraç işleminden sonra teminat ve vergiler üreticiye geri iade edilir.
Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi: Serbest dolaşıma girmemiş mal ve eşyanın ithalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine maruz kalmadan Türkiye Gümrük Bölgesi içerisinde niteliğini değiştiren işlemlere tabi tutulduktan sonra ve tabi tutuldukları işlem sürecinden sonra elde edilen ürünlerin ithalat vergileri üzerinden serbest dolaşıma girdiği rejim türüdür.
Geçici İthalat Rejimi: Kısmen veya tamamen muaf olarak ithalat vergilerinin uygulanmadığı, ticaret politikası önlemlerinin uygulanmadığı, serbest dolaşıma girmemiş eşyaların Türkiye gümrük bölgesi içerisinde kullanılması ve kullanım süresi içerisinde olağan yıpranmalar dışında herhangi bir değişikliğe uygulanmaksızın yeniden ihracatına olanak sağlandığı gümrük rejimidir. Gümrük mevzuatına göre geçici ithalat rejimine tabi olan mal belirlenen sürenin sonunda Türkiye gümrük bölgesinden çıkarılmalıdır.
Hariçte İşleme Rejimi: Serbest dolaşımda bulunan mal ve eşyaların ileride işlem görmek, tamir edilmek ya da yenilenmek üzere geçici olarak ihraç edilmesi ve gerekli işlemleri gördükten sonra ürünün tekrar Türkiye Cumhuriyeti Gümrük bölgesine ithali sırasında her türlü vergi muafiyeti sağlayan rejim türüdür.
İhracat Rejimi: Serbest dolaşımda bulunan her türlü eşyanın yasaklama ve kısıtlama hükümlerinin saklı tutulması koşuluyla ihracına ilişkin hükümlerin uygulanmasıdır.